Снорри Стурлусон

Младшая Эдда (Часть 2)

at hann átti höfuðit, en eigi hálsinn. Þá tók dvergrinn þveng ok kníf ok vill stinga rauf á vörrum Loka ok vill rifa saman munninn, en knífrinn beit ekki. Þá mælti hann, at betri væri þar alr bróður hans, en jafnskjótt sem hann nefndi hann, þá var þar alrinn, ok beit hann varrarnar. Rifaði hann saman varrirnar, ok reif Loki úr æsunum. Sá þvengr, er muðrinn Loka var saman rifaðr, heitir Vartari.

44. Кеннинги о золоте и Фрейе 44. Kenningar á gulli ok Freyju.

В этих стихах Эйвинда Губителя Скальдов в кеннинге золота упоминается головная повязка Фуллы:

Hér heyrir, at gull er kennt til höfuðbands Fullu, er orti Eyvindr skáldaspillir:

[следует полустрофа с кеннингом «заходящее солнце луга ресниц Фуллы» («луг ресниц Фуллы» — ее лоб, «заходящее солнце лба» — золотая повязка).]

Fullu skein á fjöllum

fallsól bráavallar.

Ullar kjóls of allan

aldr Hákunar skaldum.

Как уже говорилось, золото называют и «слезами Фрейи».

Gull er kallat grátr Freyju, sem fyrr er sagt. Svá kvað Skúli Þorsteinsson:

[Приведены полустрофы Скули Торстейнссона и Эйнара Скуласона с кеннингами золота «слезы Фрейи» и «слезы Мардёлль» (Мардёлль — Фрейя).]

Margr of hlaut of morgin

morðelds, þar er val felldum,

Freyju tár at fleiri

fárbjóðr; at þar várum.

Ok sem kvað Einarr Skúlason:

Þar er Mardallar milli,

meginhurðar, liggr skurða,

Gauts berum galla þrútinn,

grátr, dalreyðar látri.

А здесь Эйнар обозначил Фрейю в кеннингах как «мать Хносс» и «жену Ода»:

Ok hér hefir Einarr enn kennt svá Freyju at kalla hana móður Hnossar eða konu Óðs, svá sem hér:

[следуют стихи Эйнара с кеннингами золота «дождь глаз возлюбленной Ода», «снегопад ресниц матери племянницы Фрейра» («племянница Фрейра» — Хносс, «мать Хносс» — Фрейя).]

Eigi þverr fyrir augna

Óðs beðvinu Róða

ræfrs, eignisk svá, regni

ramsvell, konungr elli.

Ok enn svá:

Hróðrbarni kná ek Hörnar,

hlutum dýran grip, stýra,

brandr þrymr gjalfrs á grandi

gollvífiðu, hlífar;

sáðs, berr sinnar móður,

svans unni mér gunnar

fóstrgæðandi Fróða,

Freys nift bráa driftir.

Отсюда также видно, что Фрейю можно звать в кеннингах и сестрою Фрейра. Вот еще примеры.

Hér getr ok þess, at Freyju má svá kenna at kalla hana systur Freys. Ok enn svá:

[В последующих стихах Эйнара есть кеннинги золота «дитя дочери Ньёрда» и «дочь невесты ванов» (т. е. Хносс, что значит «сокровище»), а также «жар тропы лебедей Гаутрека» (Гаутрек — морской конунг, «лебеди Гаутрека» — корабли, «тропа кораблей» — море, «жар меряй — золото).]

Nýtt buðumk Njarðar dóttur,

nálægt var þat stáli

vel of hrósa ek þvi vísa

vörn, sævar bál barni.

Hér er hon kölluð dóttir Njarðar. Ok enn Svá:

Gaf, sá er erring ofrar,

ógnprúðr Vanabrúðar

þing Váfaðar þröngvir

þrótrtöflga mér dóttur;

ríkr leiddi mey mækis

mátvaldr á beð skaldi

Gefnar, glóðum drifna,

Gautreks svana brautar.

В этих стихах Фрейя зовется «Гевн» и «невеста Баков».

Hér er hon kölluð Gefn ok Vanabrúðr.

Обозначения слез правильно соединять со всеми хейти Фрейи, называя таким путем золото. Эти кеннинги можно как угодно видоизменять, говоря о «граде, либо дожде, либо пурге, либо каплях, либо ливне, либо водопаде глаз, щек, ланит, ресниц или век Фрейи».

Til allra heita Freyju er rétt at kenna grátinn ok kalla svá gullit, ok á marga lund er þessum kenningum breytt, kallat hagl eða regn eða él eða dropar eða skúrir eða forsar augna hennar eða kinna eða hlýra eða brá eða hvarma.

45. Золото называют речью великанов 45. Gull kallat mál jötna.

Здесь можно сказать, что, как уже упоминалось, золото называют «словом либо голосом