Снорри Стурлусон

Младшая Эдда (Часть 2)

sem hönd fæti. Þeir segja, at þat var alls ekki, at fótr styddist við hönd. Þeir váru svá reiðir móður sinni, er hon hafði leitt þá út með heiftyrðum, ok þeir vildu gera þat, er henni þætti verst, ok drápu Erp, því at hon unni honum mest.

Немного погодя Сёрли поскользнулся одною ногою, но, подпершись рукою, удержался. Тогда он молвил: «Вот рука и поддержала ногу. Лучше было бы, если б Эрп остался жив!»

Litlu síðar, er Sörli gekk, skriðnaði hann öðrum fæti, studdi sik með hendinni. Þá mælti hann: 'veitti nú höndin fætinum. Betr væri nú, at Erpr lifði.'

А пришедши ночью к конунгу Ёрмунрекку, в покои, где он спал, они отсекли ему руки и ноги. Он пробудился и стал звать своих людей, чтобы все просыпались.

En er þeir kómu til Jörmunrekks konungs of nótt, þar sem hann svaf, ok hjuggu af honum hendr ok fætr, þá vaknaði hann ok kallaði á menn sína, bað þá vaka.

Тогда сказал Хамдир: «Слетела бы с плеч и голова его, если бы Эрп был жив!»

Þá mælti Hamðir: 'Af myndi nú höfuðit, ef Erpr lifði.'

Тут повставали все люди Ёрмунрекка и напали на братьев, но не смогли одолеть их оружием. Тогда Ёрмунрекк приказал побить их камнями. Они так и сделали. И пали мертвыми Сёрли с Хамдиром. С ними погиб и весь род Гьюки и все его потомство.

Þá stóðu upp hirðmenninir ok sóttu þá ok fengu eigi sótt með vápnum. Þá kallaði Jörmunrekkr, at þá skal berja grjóti. Var svá gert. Þar fellu þeir Sörli ok Hamðir. Þá var ok dauð öll ætt ok afkvæmi Gjúka.

Вот почему кольчуга называется «одеждой или платьем Хамдира и Сёрли».

Þvi er brynja kölluð klæði eða váðir Hamðis ok Sörla.

51. О Вёльсунгах 51. Frá Völsungum.

После молодого Сигурда оставалась дочь Аслауг. Она воспитывалась у Хеймира в Хлюмдалире, и от нее происходит великий род.

eptir Sigurð svein lifði dóttir, er Áslaug hét, er fædd var at Heimis í Hlymdölum, ok eru þaðan ættir komnar stórar.

Говорят, что Сигмунд, сын Вёльсунга, был столь могуч, что мог пить яд без вреда для себя. А у Синфьётли, его сына, и у Сигурда только кожа была такою твердой, что не вредил ей яд, попадая да обнаженное тело.

Svá er sagt, at Sigmundr Völsungsson var svá máttugr, at hann drakk eitr ok sakaði ekki, en Sinfjötli, sonr hans, ok Sigurðr váru svá harðir á húðna, at þá sakaði ekki eitr, at útan kæmi á þá bera. Því hefir Bragi skáld svá kveðit:

[Приводится полустрофа скальда Браги, в которой яд назван «напитком Вёльсунгов».]

Þá er forns Litar flotna

á fangboð öngli

hrökkviáll of hrokkinn

hekk Válsunga drekku.

Эти сказания переложили в стихи очень многие скальды, выбирая из них то одно, то другое. Браги Старый поведал о гибели Сёрли и Хамлира в Хвалебной песне, сочиненной в честь Рагнара Лодброка.

eptir þessum sögum hafa flest skáld ort ok tekit ýmsa þáttu. Bragi inn gamli orti um fall Sörla ok Hamðis í drápu þeiri, er hann orti um Ragnar loðbrók.

[Далее следует пять строф этого произведения.]

Knátti eðr við illan

Jörmunrekkr at vakna

með dreyrfáar dróttir

draum í sverða flaumi;

rósta varð í ranni

Raudvés höfuðniðja,

er hrafnbláir hefnðu

harma Erps of barmar.

Flaut of set við sveita

sóknar alfs í golfi

hræva dögg, þar er höggnar

hendr sem fætr of kenndusk;

fell í blóð blandinn

brunn ölskála, runna

þat er á Leifa landa

laufi fátt, at höfði.

Þar svá at gerðu gyrðan

golfhölkvis sá fylkis

segls naglfara siglur

saums andvanar standa;

urðu snemmst ok sörli

samráð þeir Hamðir

hörðum